زخم دهان چیست و چگونه آن را درمان کنیم؟
زخم دهان ممکن است یک مشکل بهداشتی بی اهمیت به نظر برسد؛ اما دردناک است و در برخی موارد خطرناک.
به گزارش ایستاتگ؛ زخم دهان ممکن است بدون نیاز به درمان بعد از مدتی از بین برود؛ و یا در برخی موارد خطرناک بوده و نیاز به درمان داشته باشد.
انواع زخم های دهان
زخم دهان می‌تواند به صورت‌های گوناگونی ظاهر شود که شامل موارد زیر است:
- تبخال یا تاول‌های تب
- آفت
- زخم در سرطان دهان
- لیکن پلان
- ژنژیووستوماتیت
- برفک دهان
آیا زخم دهان به سن و جنسیت خاص بستگی دارد؟
هرکسی می‌تواند به این مشکل مبتلا شود، اما انواع خاصی از آنها در سن و جنسیت خاصی بیشتر هستند. مانند ژنژیووستوماتیت، یک بیماری دهانی شایع در بین کودکان است.
بزرگسالان بیشتر مستعد ابتلا به آفت هستند.
جنسیت نیز ممکن است در ایجاد این نوع زخم دهان نقش داشته باشد. مثلاً زنان بیشتر مستعد ابتلا به لیکن پلان هستند.
زخم‌های دهان در کجا ایجاد می‌شوند؟
این زخم‌ها بیشتر در لب‌ها، لثه‌ها و زبان‌ها مشاهده می‌شود.
شما همچنین می‌توانید آنها را روی کف یا سقف دهان یا گونه‌های داخلی تجربه کنید.
زخم دهان چه شکلی است؟
ظاهر آنها به نوع شان بستگی دارد.
مینورها کوچک و گرد هستند، در حالی که ماژورها بزرگ‌تر با لبه‌های نامنظم هستند.
تبخال تاول‌های کوچک دارای مایع هستند. زخم در سرطان‌های دهانی ممکن است خونریزی کند یا لکه‌های پوسته ای ایجاد کند.
ژنژیووستوماتیت ممکن است شبیه به زخم‌های شانکر باشد که در بیرون مایل به خاکستری یا زرد با مرکز قرمز هستند.
برفک ظاهری کاملاً متمایز دارد. به نظر می‌رسد پوششی سفید کل زبان و دهان را پوشیده است.
علل ایجاد زخم‌های دهان
عوامل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد زخم‌های دهان و انواع آن شوند.
آفت‌های دهانی یا زخم‌های دهان در اثر عوامل زیادی از کمبود ویتامین گرفته تا آسیب‌های دهانی ایجاد می‌شوند.
همچنین، ممکن است به عنوان نشانه زمینه ای بیماری سلیاک یا بیماری‌های خود ایمنی مانند ایدز رخ دهد.
آفت می‌تواند دلایل ساده‌ای مانند استرس و تغییرات هورمونی داشته باشد.
ترکیب این دو باعث می‌شود زنان باردار بیشتر به این نوع مبتلا شوند.
ویروس‌ها همچنین می‌توانند باعث زخم‌های دهان شوند.
مانند ویروس هرپس سیمپلکس باعث ایجاد تاول‌ها می‌شود.
به غیر از عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی، عفونت‌های قارچی نیز می‌توانند باعث ایجاد زخم‌های دهان شوند.
مانند کاندیدا باعث برفک دهان می‌شود.
غذا عامل رایجی در ایجاد زخم دهان نیست. اما، شما می‌توانید با خوردن غذاهای بسیار داغ شرایط را بدتر کنید.
علائم زخم دهان چیست؟
بیشتر زخم‌های دهان باعث مشکل در بلع و جویدن غذا می‌شوند.
علاوه بر این، به مرور زمان ممکن است به گلو گسترش یابند و باعث ایجاد مشکلاتی در حین نوشیدن و سایر علائم شود.
اما معمولاً علائم اصلی بسته به انواع زخم‌های دهان متفاوت باشد.
برفک دهان باعث درد و ناراحتی می‌شود. پلاک‌های سفید ممکن است باعث خونریزی شوند.
آفت‌ها ممکن است سفید، زرد یا خاکستری به نظر برسند.
علائم سرطان دهان ممکن است شبیه به سایر زخم‌های دیگر به نظر برسد.
اما اگر زخم‌های خونریزی‌دهنده یا لکه‌های سفید روی دهان خود دارید که با درمان‌های خانگی روند بهبودی ندارند؛ ممکن است یک نوع زخم سرطان دهان باشد.
لیکن پلان زخم‌های متورم ایجاد می‌کند و ممکن است در حین مصرف غذای اسیدی یا نوشیدنی‌های سرد تحریک شود.
نیمی از افراد مبتلا به این نوع زخم هستند.
مشخصه ژنژیووستوماتیت تورم لثه، تب و بوی بد دهان است.
این نوع زخم به طور معمول کودکان را مبتلا می‌کند و به ترشح آب دهان و بی حالی معروف است.
جوان ترها ممکن است مشکلات بیشتری در خوردن داشته باشند و ممکن است از مصرف هر غذایی امتناع کنند.
شما می‌توانید بیش از یک بار در طول زندگی خود به تبخال مبتلا شوید و در برخی موارد بسیار شدید باشد.
علائم بسته به مراحل متفاوت است. در ابتدا، قبل از ظهور زخم، ممکن است احساس خارش در دهان داشته باشید.
پس از تشکیل زخم‌ها، نواحی آسیب دیده قرمز شده و درد ایجاد می‌شود.
در نهایت تاول‌ها مایع مایل به خاکستری یا زرد می‌شوند.
با بهبودی، تبخال یک خشکه تشکیل می‌دهد و می‌ریزد.
زخم‌های دهان چگونه پخش می‌شوند؟
نحوه انتشار زخم‌های دهان به نوع آنها بستگی دارد. آفت دهان و لیکن پلان دهان عفونی نیستند، در حالی که تبخال عفونی است.
بنابراین دو نوع اولی قابل سرایت نیست. اما، تبخال از طریق بوسیدن یا تماس نزدیک با دهان افراد مبتلا پخش می‌شود.
برفک دهان می‌تواند در بین افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند پخش شود.
چگونه زخم دهان را درمان کنیم؟
همه زخم‌های دهان نیازی به مراجعه به پزشک ندارند. برخی از انواع مانند آفت‌های دهانی یا زخم‌های دهان خود به خود در عرض یک یا دو هفته برطرف می‌شوند.
علاوه بر این، ۸۵ درصد از افراد مبتلا به آفت دهان به خفیف‌ترین شکل آن مبتلا می‌شوند.
اما، زخم‌های عود کننده ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک داشته باشند.
درمان برفک برای افراد سالم آسان‌تر است. در این موارد پزشکان داروهای ضد قارچی مانند نیستاتین را تجویز می‌کنند.
درمان لیکن پلان به شدت آن بستگی دارد. اشکال خفیف‌تر ممکن است بدون هیچ درمانی رفع شوند.
با این حال، اشکال شدید ممکن است به کورتیکواستروئید نیاز داشته باشند.
از سوی دیگر، ژنژیووستوماتیت ممکن است برای درمان عفونت نیاز به آنتی بیوتیک داشته باشد.
در برخی از مدل‌های تبخال ممکن است به داروهای ضد ویروسی نیاز داشته باشید. همچنین برای رفع علائم آن می‌توانید از کرم‌ها، پمادها و بالم لب‌های غیر آرایشی استفاده کنید.
آیا غذا یا مسواک زدن در بهبود زخم‌های دهان موثرند؟
برای درمان بهتر است غذاهای تند را کنار بگذارید.
همچنین، خوردن غذای داغ نیز مناسب زخم‌های دهانی نیست.
غذاهای خیلی سرد نیز می‌توانند باعث ناراحتی شود. پس بهتر است ضمن داشتن زخم‌های دهان، غذاهای نرم غیر تند و در دمای اتاق مصرف شود.
وجود نمک اضافی نیز باعث بدتر شدن زخم می‌شود.
مسواک زدن دندان‌ها در حین ابتلا به زخم‌های دهان می‌تواند دردناک باشد. اما کنار گذاشتن مسواک کار درستی نیست.
بنابراین، بهتر است یک مسواک نرم را انتخاب کنید.
آیا می‌توان از زخم‌های دهان پیشگیری کرد؟
با برخی راهکارها می‌توانید اختمال ابتلا به زخم و افت دهان را کاهش دهید.
این موارد شامل پرهیز از محرک‌های غذایی، بررسی رژیم غذایی و رعایت بهداشت دهان و دندان است.
علاوه بر این، مشکلات مزمن مانند لیکن پلان دهان فاقد هرگونه استراتژی پیشگیرانه است.
اما، شما با یک رژیم غذایی بدون الکل و سیگار می‌توانید خطرات آن را کاهش دهید.
همانطور که می‌بینیم، انواع مختلف زخم‌های دهانی نیاز به استراتژی‌های پیشگیرانه متفاوتی دارند.
اما، رژیم غذایی شما نقش بسیار مهمی در جلوگیری از زخم‌های دهانی دارد.
منبع: dumblittleman